Anayasa Mahkemesi, ülkemizin en yüksek yargı organlarından biridir ve anayasaya uygunluk denetimi yapar. Görevi, yasaların ve diğer hukuki düzenlemelerin anayasa ile uyumlu olup olmadığını denetlemektir. Bu sayede hukuk düzeninin anayasaya uygun bir şekilde işlemesi sağlanır.
Görev ve Yetkileri
Anayasa’ya Uygunluk Denetimi: Anayasa Mahkemesi, çıkarılan yasaların ve diğer hukuki düzenlemelerin anayasaya uygun olup olmadığını denetler. Anayasaya aykırı bulunan düzenlemeler iptal edilir.
Bireysel Başvurular: Vatandaşlar, temel hak ve özgürlüklerinin ihlal edildiğini düşündüklerinde Anayasa Mahkemesi’ne başvurabilirler. Bu başvurular, genellikle tüm iç hukuk yollarının tükenmesinden sonra yapılabilir.
Siyasi Parti Kapatma Davaları: Anayasa Mahkemesi, siyasi partilerin faaliyetlerinin anayasaya uygun olup olmadığını denetler ve gerektiğinde parti kapatma kararları alabilir.
Yüce Divan Görevi: Anayasa Mahkemesi, belirli üst düzey devlet görevlilerinin yargılanmasında Yüce Divan olarak görev yapar.
Anayasa Değişikliklerinin Denetimi: Anayasa Mahkemesi, anayasa değişikliklerinin anayasaya uygunluğunu denetler ve gerektiğinde bu değişikliklerin iptaline karar verebilir.
Yapısı
Anayasa Mahkemesi, 15 üyeden oluşur. Üyeler, Cumhurbaşkanı tarafından, belirli kurumlardan gelen adaylar arasından seçilir. Üyeler, hukuk alanında yüksek deneyime sahip kişiler arasından atanır ve belirli bir süre görev yaparlar.
Tarihçe
Türkiye’de Anayasa Mahkemesi, 1961 Anayasası ile kurulmuş olup, mevcut yapısı ve işleyişi 1982 Anayasası ile düzenlenmiştir. Mahkeme, hukuk devleti ilkesinin korunmasında ve demokrasinin işlerliğinin sağlanmasında önemli bir rol oynamaktadır.
Anayasa Mahkemesi’nin amacı, anayasayı koruyarak, devletin hukuka uygun bir şekilde işlemesini ve bireylerin temel hak ve özgürlüklerinin güvence altına alınmasını sağlamaktır. Bu nedenle, Anayasa Mahkemesi’nin kararları, ülkemizin hukuk sisteminde büyük bir öneme sahiptir.
